Çay Dost Mu Düşman Mı! Her Gün Çay İçerseniz Ne Olur?

Kökeni çok eski vakitlere dayanan ve kaynağı Çin olan çay bitkisi, birinci vakitlerde herkesin tükettiği bir içecek olarak değerlendirilmemiştir. Bulunuşu ile ilgili ise milattan evvel 3000 yıllarına dayanarak anlatılan bir Çin efsanesine nazaran; Çin İmparatoru ve bitki bilimcisi Shen Nung bir akşam vakti hizmetçisi su kaynatırken ve kendisi de ağacın altında otururken ağaçtan kimi yapraklar dökülerek suyun içine düşer sonrasında su, kahverengi bir renge bürünür, ortaya çıkan bu yeni sıvı imparatorun ilgisini çeker ve sıvıyı içer. Bu efsanenin bir gibisi de Hindistan’da anlatılır.

Türkiye için çay, çok değerli bir pozisyona sahiptir. Son devirde üretimine bağlı olarak tüketimi de artan çay poşetleri, sallama çay ismiyle halk ortası literatürde kendisine yer bulsa da, bu poşetler içinde satılan ve bilinen siyah çayın yaprakları dışındaki öteki bitkilerden elde edilen tozların da bitki çayı ve gibisi isimleri var.

Bu bağlamda, çay hakkında tam manasıyla yanlışsız bilgi vermek gerekirse, “çay” terimi aslında içeceğin kendisine değil, çay bitkisine atıfta bulunur. Lakin vakitle oluşan geniş tüketim alışkanlıkları sonucunda, bugün farklı bitki yapraklarından üretilen sıcak içecekler de çarçabuk “çay” olarak anılmaktadır.

Çayın Yararları Nelerdir?

Bizim kültürümüzde çayın yararları denilince siyah çayın yararları akla geliyor olsa da tüm çay tiplerinin faydaları birbirine yakındır. İşte çay faydaları:

• Sindirimi düzenler ve bağırsakların rahat çalışmasını sağlayabilir.
• İçeriğinde yer alan tein hususu ile zihni harekete geçirir; odaklanmayı artırabilir.
• Sıcak olarak tüketildiği için damarları gevşeterek kan akışını yavaşlatan bir tesire sahiptir.
• Özellikle limonlu çayın yararları ortasında kanser riskini azaltma da olduğunu söyleyen araştırmalar mevcuttur.
• Yavaşlayan kan akışı ile bedenin kendini soğutmasını sağlayarak çok sıcak yaz aylarında harareti alabilir.
• Çayın beyne yararları da vardır. Çalışma randımanını ve odaklanma kapasitesini artırdığı söylenmektedir.
• Sadece çayın değil çay buharının yararları da bulunmaktadır. Çayın buharına gözlerinizi dikkatli formda 1-2 dakika tuttuğunuzda ya da ılık poşet çayla gözlerinize 1-2 dakika pansuman yaptığınızda göz yorgunluğu, çapaklanma üzere göz rahatsızlıklarını hafifletebilirsiniz.
• Laboratuvar ortamında yapılan araştırmalara nazaran çayın içeriğinde yer alan epigallokateşin gallat ismi verilen bileşiğin insülin direnci üzerine güzelleştirici tesiri olduğu gözlemlenmiştir.
• 10 yıldan uzun süren bir araştırmaya nazaran günde 4 fincandan fazla siyah çay içen bireylerin inme riskine karşı %32 oranında korundukları ortaya çıkmıştır.
• Bir antioksidan kümesi olan flavonoidler, tertipli tüketildiğinde yüksek tansiyon ve kolesterol tesirlerini azaltır. Çay da antioksidan hususlar içerir.

Çayın Ziyanları Nelerdir?

İçim zevki ve yararlarının yanı sıra çayın ziyanları ise az sayıdadır. Çayın yararları bilimsel olarak da biliniyor olsa da fazla tüketiminde ya da içindeki kafein üzere unsurlara hassasiyeti olan şahıslarda ziyanlı bir içeceğe de dönüşebilmektedir.

• Sık tüketime bağlı dişlerde sararma yaratabilir.
• Kan emilimini düşürebilir.
• Demir eksikliğiniz bulunuyorsa dikkatli tüketmenizde yarar var.
• Çayın bebeklere yararları olup olamayacağı konusunda hassas olunmalıdır.
• Demir emilimini düşürdüğü için çocukların içmemesi daha yeterlidir.
• Aç karnına fazla içildiğinde mide rahatsızlığına sebep olabilir.