Güçte ‘Çantacılar’ Alana İndi… On Binlerce Euro Havalarda Uçuşuyor

Son periyodun en beğenilen yatırım alanı olarak öne çıkan depolamalı rüzgâr ve güneş santrallarında ses getirecek değerli gelişmeler yaşanıyor. Güç Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), geçen yılın sonundan itibaren depolamalı elektrik üretimi için müracaatları almaya başladı. Ortadan geçen müddette 260 bin megavata yakın depolamalı rüzgâr ve güneş santralı yatırımı için müracaat yapıldı.

Başvurular, Türkiye’nin elektrik şurası gücünün yaklaşık iki buçuk katına ve 270 milyar doları aşkın yatırım talebine karşılık geliyor. EPDK, mevcut kapasite dikkate alındığında 40-45 milyar dolarlık bir yatırımın alana yansıyacağını hesaplıyor.

Depolamalı rüzgâr ve güneş santralı yatırımları birinci evrede Karaman, Tekirdağ, Kırklareli, Antalya üzere vilayetlerde ağırlaşacak. Bu vilayetlere izleyen kademede yenileri de eklenecek.

EPDK, bugüne dek başvuralar kapsamında onlarca projeye 15-20 bin megavat aralığında ön lisans verdi. Ön lisans süreçleri devam eden projeler de bulunuyor.

Binlerce euro havada uçuşuyor

Enerji idaresinin büyük kıymet verdiği bu projelerin kimilerinde, tartışmalı uygulamalar gündeme gelmeye başladı. Lisans ticareti yapan “çantacı”lar alana indi.

Sektörde, “çantacı” sözü, bir güç yatırımı için lisans alıp bunu yatırıma geçirmeyip, bu lisansları yüksek bedellerle diğerine devreden bireyler için kullanılıyor.

Ülkenin güç arz güvenliğinde kritik bir fonksiyon üstlenecek olan depolamalı rüzgâr ve güneş gücü santrallarının kimilerinde da on binlerce euroya “lisanslar” alınıp satılıyor.

Birkaç yıl evvel son derece az bir sermaye ile kurulan kimi şirketlerin devrede olduğu bu ticarette, ön lisans evresine getirilmiş müracaatlar ya da belgeler üzerinden dövize bağlı al-ver süreçleriyle kolay karlar sağlanıyor. Pazarda, yüz binlerce eurolar havada uçuyor.

Aslında, güç kesiminde çantacılar birinci defa 2006-2007 yıllarında rüzgâr gücü lisans müracaatlarında gündeme geldi. Anılan tarihlerde, Güç Piyasası Düzenleme Kurumu’na, rüzgâr gücüne dayalı üretim tesisi kurmak için 78 bin megavat seviyesinde lisans başvurusu yapıldı. Bu ölçü, Türkiye’nin toplam elektrik gücü kulunun gücünün iki katına yakındı.

Rekor orandaki lisans müracaatına rağmen hayata geçirilen rüzgâr güç projesi muhakkak bir seviyede kaldı. Müracaatlar, istenilen ölçüde yatırıma dönüşmedi; beklentiler karşılanmadı.

Şimdi gözler depolamalı rüzgâr ve güneş santrallarında olacak. Tarihin tekerrürden ibaret olup olmadığını daima birlikte göreceğiz.