Ocakta Maaş Artırımı Nasıl Hesaplanacak? Memur ve Emekliler Dikkat
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, memur maaş artırımı hesaplamasıyla ilgili merak edilenleri yazdı.
Memur maaşları ve emekli memur aylıklarına yapılan artırımlar iki yılda bir imzalanan toplu mukaveleyle belirleniyor. Ocak ve temmuz aylarında yapılan toplu kontrat artırımları 6 aylık enflasyonun altında kalırsa evvel enflasyon farkı veriliyor ve bunun üzerine bir sonraki periyodun toplu mukavele artırımı uygulanıyor. Örneğin ocak ayında toplu mukavele artırımı yüzde 8 oldu, ocak – haziran periyodu enflasyonu ise yüzde 19.77 olarak gerçekleşti. Böylelikle ocak – haziran enflasyonu ile ocak ayındaki toplu mukavele artırımı ortasında yüzde 10.90’lık fark ortaya çıktı. Temmuz ayı toplu mukavele artırımı yüzde 6 olduğu için enflasyon farkıyla birlikte temmuzda yüzde 17.55 maaş artırımı yapıldı. Memurlara olağanda yalnızca bu oranda maaş artırımı yapılacak iken ayrıyeten 8.077 TL seyyanen artırım verildi.
Bu yılın ocak ayında da memurlara olağanda yalnızca yüzde 15.32 oranında maaş artırımı yapılacak iken 14.68 puanlık refah hissesi ile birlikte yüzde 30 oranında artırım yapıldı. Ocak ayındaki 14.68 puanlık ek artırım ve temmuz ayındaki 8.077 TL’lik seyyanen artırım, uzun müddettir yalnızca enflasyon oranında artan memur maaşlarını bu yıl birinci kere enflasyonun üzerine çıkardı.
Toplu kontrat artırımları enflasyonun altında kaldığı için, memur maaşları yıllardır fiilen yalnızca enflasyon oranında artıyor. Bu yılki ek artırımlar memurların enflasyonun üzerinde maaş artırımı almalarını sağladı. TÜİK temmuz ayı enflasyonunu yüzde 9.49 olarak açıkladı. Seyyanen artırımın değeri enflasyon datalarıyla daha yeterli ortaya çıktı.
Memurların toplu kontrat artırımları enflasyona kaç ay dayanıyor?
*) 2022 Ocak ayında %5 olan TS artırımı %7,5 olarak uygulandı
(**) 2023 Temmuz ayında %6 TS artırımı + 8.077 TL seyyanen artırım yapıldı.
TEMMUZDAKİ ENFLASYON FARKI OCAK AYINDA MAAŞLARA YANSITILACAK
Seyyanen artırım olmasaydı memurlar temmuz ayında, evvelki 6 aylık periyoda ilişkin yüzde 10.90’lık enflasyon farkı hariç yalnızca yüzde 6 oranında toplu mukavele artırımı alacaklardı. Temmuz ayında enflasyon yüzde 9.49 olarak gerçekleştiği için toplu mukavele artırımı temmuz ayında enflasyonun 3.49 puan altında kalacaktı. Memurlar, temmuz ayında ortaya çıkan bu enflasyon farkını almak için ocak ayını bekleyecekler.
MERKEZ BANKASI’NIN VARSAYIMI TUTARSA 2. YARI ENFLASYONU YÜZDE 31.91 OLACAK
Merkez Bankası 2023 yıl sonu enflasyon kestirimini yüzde 58 olarak revize etti. Enflasyon, Merkez Bankası’nın iddiası doğrultusunda çıkarsa temmuz – aralık devri enflasyonu yüzde 31.91 olacak. Memurlar, gelecek yıl ocak ayında, temmuz ayı dahil olmak üzere yılın ikinci yarısında toplu mukavele artırımını aşan enflasyon farkını alacaklar.
OCAKTA MEMUR MAAŞ ARTIRIMI NASIL HESAPLANACAK?
Temmuz ayında yapılan seyyanen artırım hasebiyle ocak ayında memur maaşlarına yapılacak artırımın nasıl hesaplanacağı da merak ediliyor.
Merkez Bankası’nın enflasyon kestirimi üzerinden gidersek, temmuz ayı için yapılan yüzde 6’lık toplu mukavele artırımı için öncelikle yüzde 31.91’lik enflasyondan kaynaklı olarak yüzde 24.4 oranında fark verilecek. Bunun üzerine, devam eden toplu kontrat görüşmelerinde belirlenecek artırım oranı uygulanacak. Örneğin ocak ayı toplu kontrat artırımı yüzde 25 olarak kabul edilirse ocak ayında memur maaşlarına yüzde 55 oranında artırım yapılacak. Bu artırım oranı, seyyanen artırım dışındaki maaşlara uygulanacak. Hala 8.077 TL olan ek ödeme fiyatı da tıpkı oranda artırılarak ödenmeye devam edecek. Sonuç olarak tüm memurların maaşı ocak ayından itibaren yine tıpkı oranda artmaya başlayacak.
Altını bir sefer daha çizmekte fayda var ki, burada yapılan hesaplama Merkez Bankası’nın enflasyon varsayımının tutacağı varsayımına ve farazi toplu mukavele artırımına dayanarak yapılmıştır. Yalnızca, maaş artırımı hesaplamasının nasıl yapılacağını anlatmayı amaçlamaktadır. Ocak ayında yapılacak maaş artırımı devam eden toplu mukavele görüşmelerinde belirlenecek orana ve yılın ikinci yarısındaki enflasyona nazaran belirli olacak.