Sıcaklar Beyni Değiştiriyor

Webtekno’daki yer alan haberde Brain, Behavior and Evolution mecmuasındaki bir araştırma yazısına değiniliyor. Burada insan beyninin boyutunda iklim değişikliğine bağlı olarak büyümeler ve küçülmeler olabileceği aktarılıyor. İklim şartlarına nazaran adaptasyon geliştiren beyinde küçülmeler gözlemleniyor.

KAFATASI BÜYÜKLÜĞÜ YÜKSEK ZEKA İLE PARALEL ARTABİLİR Mİ?

İnsanların maruz kaldıkları ömür şartları ve bulundukları coğrafik bölgelerdeki ortam farklılıkları üzere dış etkenler morfolojik özellikler kapsamında ayrımlaşmaya yol açıyor. Homo sapiens çeşidine dahil edilen insanların taşıdıkları homolog hücrelerdeki değişimler, kafatası ve diş anatomisi üzere farklı yapısal özelliklerin değişimine sebep oluyor.

Kafası büyük olan yahut alnı geniş olan insanların beyinlerinin daha büyük olduğunu münasebetiyle daha zeki olduklarını düşünmemize sebep olan anatomik yapı, insanların ortasındaki genel bir ruhsal çağrışıma sebebiyet veriyor olabilir.

Öte yandan araştırma için hayli fazla kaynak kullanıldı. Binlerce yıl öncesine ilişkin fosiller ve iklim hesaplamaları, zamansal fiyatlık hedeflenerek karşılaştırıldı.

Fosilleri yaşlarına nazaran kümelere ayıran Stibel, tahlilini dört farklı fosil yaş aralığını kullanarak gerçekleştirdi. Fosillerin beden boyutlarına nazaran kafatasları ve beyin hacimleri orantılarla hesaplandı. Toplamda 298 kafatasında ölçüm yapıldı. Beden ve kafatası boyutları karşılaştırılarak beynin boyutuna dair varsayımlar ise kafatası kapasitesi ölçümlerinden elde edildi.

Ardından Antarktika’daki Antarktika Buzul Çekirdeği Avrupa Projesi (EPICA) Dome C’den alınan sıcaklık dataları de dahil olmak üzere dört iklim kaydıyla karşılaştırma yapıldı. Son 50.000 yıldan 298 örneğin incelenmesini içeren araştırmada Jeff Morgan Stibel, sıcak iklim periyotlarında ortalama beyin boyutunda kıymetli bir azalma olduğunu ortaya çıkardı.

ARAŞTIRMA GÖSTERDİ Kİ İNSAN BEYNİ SICAK İKLİMLERE MARUZ KALDIKÇA KÜÇÜLÜYOR! İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BUNDA ETKİLİ

Jeff Morgan Stibel’ın 2022 yılında yayımlamış olduğu araştırma yazısı, dört iklim kaydı ile karşılaştırıldığı vakit daha soğuk iklim kaidelerine maruz kalan insanların beyinlerinin boyutunun ortalamadan daha sıcak iklim kaidelerinde yaşayan insanlardan daha büyük olduğunu gösteriyordu.

Kısaca, araştırmanın sonucunda varılana nazaran iklim daha sıcak hale geldikçe beynin boyutu küçülmekte. Ayrıyeten Stibel; nem ve yağış düzeylerinin de sıcaklığa kıyasla daha az olsa da beyin gelişimini etkilediğini ortaya koydu.

KÜRESEL ISINMA BEYNİMİZİ GİTGİDE DAHA DA KÜÇÜLTEBİLİR Mİ?

Araştırmada bahsedilene nazaran beşerler bilhassa son buzul maksimumundan yaklaşık 17.000 yıl sonra meydana gelen Holosen ısınma periyodu boyunca ortalama beyin boyutunda yüzde 10.7’nin biraz üzerinde kıymetli bir düşüş yaşadılar. Lakin Stibel’e nazaran beyin büyüklüğündeki değişiklikler iklim değişikliklerinden binlerce yıl sonra meydana gelme eğiliminde olabilir. Bu nedenle çeşit seviyesinde adaptasyon ihtimali için birden fazla jenerasyon gerektiği gösteriliyor. Stibel’ın ortaya çıkardığı bu sonuçlar, devam eden global ısınmanın insan bilişi üzerindeki potansiyel olarak ziyanlı tesirleri hakkında da telaşlar uyandırdı.

Stibel, çağdaş beşerler ortasında beyin büyüklüğündeki ufak bir küçülmenin bile şimdi tam olarak bilinmeyen, değerli fizyolojik sonuçları olabileceğini savunuyor. Ve bilindiği üzere Stibel de dolaylı iklim tesirlerinin yanı sıra teknoloji ve kültür üzere iklim dışı faktörlerin de beyin büyüklüğünde değişikliklere yol açtığını belirtiyor.