Kuşburnu Çayı Değil, Kurşun Zehirlenmesi!

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anestezi ve Reanimasyon Anabilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Aylin Nizamoğlu, epey pak olarak bilinen, daha sağlıklı olma yahut zayıflama hedefiyle kullanılan sarımsak, yeşil çay, kiraz sapı çayı üzere eserlerin, önemli kanamalara sebep olabildiğini, sinamekinin bağırsak delinmesine bile yol açabildiğini söyledi.

Özellikle planlanmış ameliyatı olan hastaların, kullandıkları bitkisel eserleri hekimlerine kesinlikle söylemesi gerektiğini de kaydeden Dr. Nizamoğlu, “Bu eserlerin kan sulandırıcı tesiri, ameliyat öncesi yaptığımız rutin testlere de yansımıyor. Her şey olağan görünürken hasta ameliyat sırasında beklenmedik bir halde kanayabiliyor. Ya da kalp ritmini, tansiyonu bozan tesirleri oluyor. Genç, sapasağlam hastalarda ameliyat sırasında kalp durması yaşanabiliyor, onu düzeltmek için verdiğimiz ilaçlar da tesirini geç gösteriyor. Çok fazla sarımsak tükettiği için beyin kanaması geçiren hadiseler bildirilmiş literatürde” dedi.

Kuşburnu çayı değil, kurşun zehirlenmesi

Dr. Nizamoğlu, “Örneğin çok işlek bir otoyolun etrafından topladığınız kuşburnunu kışın şifa olsun diye C vitamini diye tüketiyorsunuz. Ancak yüksek oranda kurşun içeriyor ve aslında kurşun zehirlenmesine sebep oluyorsunuz” dedi. Bitkisel eserlerin yalnızca Türkiye’de değil dünyada da çok moda olduğunu söyleyen Dr. Nizamoğlu, “Genç kuşağın tamamı, bir formda daha fit görünmek istiyor. Birincil kullanım alanı zayıflama gayeli. Oburu ise kanserli hastalar ki bu alan biraz daha suistimale açık maalesef. Suçsuz diye tüketilen bitkisel eserlerin bir kısmı aslında kanser ilaçlarının aktifliğini azaltıyor ve siz, yarar görmek istiyorken tedavinizi tehlikeye atmış oluyorsunuz” diye konuştu.

Kandaki trombosit işlevini bozuyor

Ülkemizde gözden kaçan en değerli noktalardan birinin de bu eserlerin ameliyat esnasında yarattığı tesirler olduğunu belirten Dr. Nizamoğlu, şunları söyledi: “Anestezi alacak ya da ameliyat olacak hastalarda ziyanı kesin olarak kanıtlanmış birkaç tane bitki var. Yeşil çay, sarımsak üzere çok sık kullanılan bitkiler. Bunlar kanama bozuklukları yapıyor. Üstelik bu, olağanda her ameliyat öncesi yaptığımız rutin testlerde de kendini aşikâr etmiyor. Bu testleri bozmayacak bir biçimde tesir yaratıyor. Kanamalardaki en büyük sorun pıhtılaşma molekülü olan trombosit. Biz rutinde yalnızca bunun kandaki sayısına bakıyoruz. Sarımsak ya da yeşil çay, trombosit sayısını bozmadan, işlevini bozuyor.”

Ameliyat sırasında ani kalp durması yaşanabiliyor

Özellikle karışım biçiminde satılan yaprakgillerden bitkisel eserlerin, sağlıklı insanlarda dahi ameliyat sırasında kalbi durma noktasına getirebildiğini de belirten Dr. Nizamoğlu, “Zayıflama çayı diye satılan, içeriği çok da soru işareti olan birtakım karışımlar var. Onlarda çok görüyoruz bunu. Ameliyat sırasında ani ritim bozuklukları ve ani vefatlar olabiliyor genç hastalarda bile. Bu eserlerde muhtemelen bir vakitler FDA tarafından zayıflama ilacı diye çıkarılan sibutramin hususu, kalbe tesirleri nedeniyle piyasadan çekildi. Bitkisel eser karışımları içinde sibutramini katıştırmaya devam ediyorlar. Bu da kalp üzerinde önemli aritmiler yapıyor. Bize geliyor, sağlıklı, genç bir hasta, hiçbir sorun yok. Fakat biz anestezi ilaçlarını olağan dozlarda verdiğinizde, aniden ani bir biçimde ya önemli ritim bozuklukları oluyor ya da neredeyse kalbi duruyor. Bunu düzeltmek için uyguladığımız ilaçlara da çok geç karşılık alabiliyoruz. Çok genç yaşta, hiç yoktan yere önemli organ yetmezliklerine sebep olabiliyor” dedi.

Beyin kanamasından bağırsak delinmesine önemli riskleri var

Bitkisel eser kullanmanın kendisinin “ameliyat gerektirecek” önemli tablolara neden olabildiğini de kaydeden Dr. Nizamoğlu, şöyle devam etti: “Bildirilmiş hadiseler da var, çok fazla sarımsak kullandığı için durduk yerde beyin kanaması geçiren olaylar bildirmiş literatürde. Ya da bizde de kabızlık için sıkça kullanılan ve zayıflama eserlerinde de bulunan sinamekinin, bağırsakların tabiatıyla delinmesine yol açtığı görülmüş. Sarımsak, olağan yemeklerin içinde tükettiğimizde manalı bir tehlike oluşturmuyor. Ancak yararlıdır diye günde bir baş sarımsağı tablet üzere yutanlar var. İşte o bireylerde 1 hafta 10 gün sonra trombosit işlevleri bozulmaya başlıyor. Yeşil çayı ise günde 2 fincandan daha fazla tüketmemek gerekiyor. Lakin yanında sarımsak ya da diğer eserler kullanılıyorsa, o da işi değiştirir. Ayrıyeten kronik hastalıklar için daima kullanılan ilaçlar da kelam konusu ise, mümkün etkileşimler açısından tabibe müracaattan bardak bardak ya da diğer biçimde bir eser kullanmamak gerekiyor” formunda konuştu.

“Papatya diye satılanların birçok tıbbi papatya değil”

Yapraklı bitkiler için asıl sorunun, “ürünün nitekim o bitki olup olmadığını tespit etmenin neredeyse imkansız olması” formunda özetleyen Dr. Nizamoğlu, kelamlarını şöyle noktaladı: “Nereden alıyoruz? Hakikaten o bitkiyi mi alıyoruz? O bitkide bir katıştırma ya da bir bozulma var mı? Örneğin fitoterapinin değerli duayenlerinden Fazilet Yeşilada hocamızın yaptığı bir çalışma gösterdi ki aktarlarda papatya diye satılan bitkilerin yüzde 90’dan fazlası tıbbi papatya değil. Yani toplayan da satan da o bitkiyi tanımadan satıyor. Ayrıyeten yapraklı bitkiler depolarda çuvallarda saklanıyor. Fare üzere zararlılardan korunmak için fare zehri atılabiliyor. O zehir de bitkilere temas edebiliyor. Örneğin kiraz sapı çayı tüketiyorsunuz lakin kanama tesiri görülüyor; bu da bitkinin kendisinden değil de, zehirden kaynaklanıyor olabilir. Bir öbür büyük sorun ise hastalar ya bu eserleri ilaçtan saymadıkları için ya da tabibim kızar kaygısıyla doktora gittiğinde, bunları kullandığını söylemiyor. Bilhassa planlanmış ameliyatı olan hastaların, kullandıkları eserleri tabiplerine kesinlikle söylemesi gerekiyor.”